Virginia Yanquilevich: ‘Een missie zonder mensen is niets meer dan woorden’

Ebbinge stelt leiders van vandaag en morgen de vragen die er echt toe doen. Deze keer Virginia Yanquilevich, CEO van Dopper.

echte-vragen

Hoe leg je aan een kind uit wat je doet?
De oceanen zorgen voor onze zuurstof, dus het is superbelangrijk dat die schoon en gezond blijven. Maar er belandt heel veel afval in de zeeën, en het grootste deel daarvan zijn wegwerpwaterflessen.  Per minuut wordt een vrachtwagen vol afval in de oceanen gedumpt en in diezelfde minuut worden één miljoen waterflessen verkocht. Dat is echt heel gek. Als je hier de kraan opendoet, heb je namelijk perfect drinkwater. Dus dan is de vraag: waarom doen mensen dat, als het zo schadelijk is voor het milieu? Je kunt water gewoon uit de kraan tappen en meenemen in een Dopper, een herbruikbare waterfles. Kinderen vertel ik dat het mijn werk is om te zorgen voor bewustzijn hoe goed kraanwater meestal is, en dat wij ook zorgen voor toegang tot schoon drinkwater als dat er niet is. Iedereen heeft recht op schoon water. Daar werk ik aan.

Als je een wegwerpflesje in de vuilnisbak doet, belandt het toch niet in de oceaan?
Nee, als je je fles netjes weggooit of voor statiegeld inlevert, komt het niet terecht in de natuur. Maar je lost er ook het probleem niet mee op. Dat doe je door preventie. Ons geluid is: je hoeft geen plastic flesje te kopen, en dan hoef je dus ook niets ergens heen te brengen om, met een beetje geluk, gerecycled te worden. Je hebt dat waterflesje gewoon niet nodig. Ik krijg die vraag heel vaak, maar zeker in Nederland moeten we gewoon voorkomen dat mensen plastic waterflessen kopen.

‘Ik zag als kind zoveel armoede en dacht: hoe kan dat nou?’ 

Wat was je eerste baantje?
Toen ik in Buenos Aires woonde, heb ik kinderen in het zuiden van Argentinië geholpen aan spullen. Ik zag als kind zoveel armoede en dacht: hoe kan dat nou? Het was zo oneerlijk verdeeld – daar wilde ik iets aan doen. Toen zag ik een poster die kinderen opriep kleren,  spullen en boeken te verzamelen en naar die kinderen te brengen. Elke zomer, vier jaar lang, heb ik dat gedaan: ik ging winkels af om spullen in te zamelen, vroeg familie om te helpen, deed oproepen op de radio, en elke zomer ging ik dan met een groepje kinderen drieëndertig uur met de trein naar het zuiden. Daar zag ik mensen die vier uur moesten lopen om water te halen. Dat maakte diepe indruk op mij – in de stad was altijd water. Ik heb er als middelbare scholier een documentaire over gemaakt, en het is de reden dat ik later de journalistiek in ben gegaan. Ik vond dat meer mensen hierover moesten horen, want als meer mensen ervan weten, gaan meer mensen iets doen. Dat idee is altijd blijven hangen.

Wat is het beste advies over leiderschap dat je ooit hebt gekregen?
Vertrouw op je gut feeling. Ik deed altijd veel op basis van argumenten, cijfers en feiten, en toen zei iemand: je mag ook best vertrouwen op je gut feeling. Soms kun je alles beargumenteren en voel je het niet. Ik heb moeten leren daar dan ook naar te luisteren. Zeker toen ik jonger was deed ik niet wat ik per se wilde doen. Het is een proces geweest. Mijn laatste beslissing op buikgevoel was de introductie van de watertap: een innovatie om mensen toegang tot water te geven in musea, kantoren en bedrijven. Op een scherm kun je vervolgens zien hoeveel plastic je hebt bespaard door hier water te halen. Niemand koopt een waterfles om het milieu te schaden, maar soms is er geen kraan, en water tappen in een wc vinden mensen onhygiënisch. We verkopen dus geen kraan, we verkopen gedragsverandering. We proberen een verhaal te vertellen over watergebruik. We noemen onszelf dan ook geen merk, maar een geluid.

Wordt dat geluid genoeg gehoord?
Aan de ene kant wel. Er is beweging, het thema duurzaamheid staat op de agenda, maar mij gaat het niet snel genoeg. Ik zou willen dat iedereen wat meer gecommitteerd was: de individuen, maar vooral ook de bedrijven en de politiek. Er zijn veel duidelijkere regels nodig en een verbod op plastic flessen.

‘We verkopen gedragsverandering. We proberen een verhaal te vertellen over watergebruik. We noemen onszelf dan ook geen merk, maar een geluid’

Waar lig je van wakker?
Van armoede. Dat vind ik echt heel erg. Waarom kunnen we dat niet fiksen? Waarom maken we dat geen prioriteit met zijn allen? Ik heb geen oogkleppen op: ik heb gezien in landen als Nepal dat armoede en gebrek aan water heel nauw met elkaar verbonden zijn. Als je geen toegang hebt tot water, krijg je problemen met je gezondheid, met je voeding, je ontwikkeling. Dus zorg ik voor beter water. Dat is mijn stukje.

Wat is de moeilijkste beslissing die je ooit hebt genomen?
Weggaan uit Argentinië. Nou ja, weggaan was niet echt moeilijk, ik was verliefd, maar ik had mijn hele basis achtergelaten. Het was een avontuur, ik was 23, maar hier in Nederland komen was wel een schok. Iedereen is zo direct hier. Ik ben toch een latina, bij mij gaat alles meer met de zachte hand. Je kunt dingen toch ook ánders zeggen, dacht ik in het begin steeds. Maar inmiddels ben ik eraan gewend, en ben ik er misschien zelfs in doorgeslagen. Ik heb geen dubbele agenda, dus die duidelijkheid past erg bij mij. Ik vind het nu een mega plus.

Hoe haal je het beste in anderen naar boven?
Ik vraag altijd: wat wil je zelf? Wat drijft je? En dan probeer ik mensen te inspireren, mijn droom te delen en die ook van de ander te maken. De ander onderdeel te maken van de reis. Ik wil niet voor de troepen uit lopen, ik vind dat de missie van Dopper niet mijn missie is, maar iets wat wij met zijn allen willen. Als ik iets wil, maar niemand voelt het, dan gaat het ook niet gebeuren. Een missie zonder mensen is niets meer dan woorden.

Gelukkig is iedereen hier intrinsiek gemotiveerd. Elke dinsdag vertellen drie mensen in het bedrijf waar ze mee bezig zijn en hoe dat bijdraagt aan de missie. Dat kan ook goed iets zijn waar ze mee struggelen, want daar leren we van, en aan het eind geven ze een medaille aan iemand die ze heeft geholpen om verder te komen. En die persoon geeft een week later de medaille weer door. Ik vind het heel belangrijk om te beseffen dat je niets in je eentje voor elkaar krijgt. Dit is geen solobedrijf.

‘Ik wil geen flessen verkopen, ik wil impact maken’

Wat zou jij graag doorgeven of nalaten?
Dat samenwerken de sleutel is voor de redding van deze planeet. Ik zou al die krachten willen bundelen en willen inzetten voor een wereld zonder armoede, met gelijke kansen en educatie voor iedereen in een wereld waarin iedereen zich bewust is van de waarde van de natuur en die niet voor lief neemt. Amen.

Van welke misstap of teleurstelling heb je het meest geleerd?
Ik heb me enorm verkeken op hoe moeilijk internationalisering is. Ik had allerlei internationale banen gehad, ik dacht: dat doe ik wel even. Toen ontdekte ik dat niet iedereen die een Dopperfles heeft ook ambassadeur is van je missie. Het verkopen van een fles is een contactmoment, daarna moet je veel meer doen: communicatie, activatie, educatie. Dat vraagt om grote teams, dat haal je niet zomaar met alleen een distributeur in het buitenland. Daarom zijn wij nu niet actief in 23 landen, maar alleen in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en Spanje. We moeten terug naar de basis, en vanuit daar gaan we groeien. Als een bedrijf met ons in zee gaat, neemt dat niet alleen onze flesjes af, maar komen wij ook ons verhaal vertellen. Dat is veel werk, maar dat zorgt wel voor een duurzame gedragsverandering. Ik wil geen flessen verkopen, ik wil impact maken.

Interview: Vera Spaans | Fotografie: Pieter Bas Bouwman