Het leiderschap van Carla Smits-Nusteling, beroepscommissaris en voormalig CFO

‘Een goede leider benoemt de olifant in de kamer’

het-leiderschap-van

Anita te Water van Ebbinge sprak met Carla Smits-Nusteling, voormalig CFO van KPN en beroepscommissaris bij onder meer Tele2 en Nokia.

Welke transities kenmerken jouw loopbaan?
In de eerste jaren heb ik ontdekt waar ik goed in ben. Ik ben toen bewust gaan kijken in welke banen mijn kracht het beste tot zijn recht komt. Achteraf gezien is dat een heel goed idee geweest, zeker omdat ik in die periode ook vier kinderen heb gekregen. Een bedrijf wil liever iemand die in haar kracht staat en in drie of vier dagen echt impact kan maken, dan iemand die daar zes dagen over doet. Uiteindelijk leidde het ertoe dat ik CFO bij KPN werd.

Na twintig jaar heel hard werken zat ik ineens thuis, dat was een omslagpunt. Ik heb toen veel gereflecteerd en ben gaan inzien hoe belangrijk het is om iets te doen waar je blij van wordt, wat je motiveert. Ik kwam erachter dat ik niet alleen voor grote bedrijven wil werken, maar ook voor kleinere. Er zijn daar misschien geen gangen vol hr of legal, maar dat heeft juist charme. Je wordt minder aangesproken op je expertise en kunt meer in de breedte bijdragen. Het is toch ook veel leuker dat de CEO – die gewoon Rob of Marjan wordt genoemd – zelf het vastgelopen papier uit de printer staat te vissen?

Wat is jouw opvatting van leiderschap?
Niet wegkijken, dat is het belangrijkste. Want als je iets niet adresseert, dan breidt het zich uit als een olievlek. Natuurlijk is het fijn als een ander iets voor je opknapt, want dat is beter voor je eigen populariteit. Het gevaar is alleen dat er eenzelfde dynamiek ontstaat als bij een ongeluk. Als er één persoon bij is, rent die er meteen naartoe om te helpen. Maar als er meerdere mensen bij zijn, staat iedereen er omheen te filmen, zonder dat iemand te hulp schiet. Goed leiderschap is naar voren stappen en de olifant in de kamer benoemen.

Waar heb je lef voor nodig gehad tijdens jouw loopbaan?
Ik had lef nodig om na drie jaar uit de raad van bestuur van KPN te stappen en nee te zeggen tegen de miljoen euro die me werd aangeboden – ik wilde niet de persoon zijn die was afgekocht en ik werk gewoon voor mijn geld. Ik heb ook lef nodig gehad om een portefeuille van commissariaten op te bouwen en nee te zeggen tegen andere dingen. En natuurlijk om me uit te spreken op de momenten dat er buiten de lijntjes gekleurd dreigde te worden en niemand daar als eerste over durfde te beginnen.

Ben je thuis en op het werk dezelfde persoon?
Ja, het is zo belangrijk om jezelf te zijn. Vroeger heb ik me wel afgevraagd of ik me anders moest voordoen in mijn werk. Na jaren ervaring merkte ik dat het juist een asset was, dat mensen zeiden: we willen haar, want zij is zo authentiek.

Wat is het belang van vrouw-zijn in jouw werkveld?
Toen ik nog executive was, was ik vaak de enige vrouw. Nu kom ik voor het eerst in teams terecht die voor 40 of 50 procent uit vrouwen bestaan. Dat brengt een andere dynamiek met zich mee. Ik vind het vaak prettiger, minder opgefokt: er is minder een apenrotsgevoel en meer het idee dat we samen op zoek gaan naar de beste oplossing.

Het heeft ook veel met stijl te maken. Hoe brengen mensen hun punt, geven ze elkaar ruimte? Hoe zorg je dat iedereen maximaal bij kan dragen? Dat past niet één op één bij dames of heren en niet alle dames zijn perfect. Maar ik merk wel dat het in Scandinavische landen, waar de samenleving gelijkwaardiger is, echt anders is.

Welke waarden geef je aan je vier kinderen mee?
Streef geen geld of status na, maar doe waar je echt happy van wordt. Dan komt het wel. Ik gun ze vooral dat ze zichzelf zijn, (lachend) al mag er best een beetje geschaafd worden aan sommige scherpe, onbeschofte randjes.

Geschreven met medewerking van Lisanne Snelders, fotografie van Pieter Bas Bouwman.